Professor Rouxinol
Professor Rouxinol & Mestre Araminho - Foto Lobo Branco
Het begin
Jeroen Verheul aka Professor Rouxinol, werd
geboren op 28-04-1983 in Rotterdam. Op jonge leeftijd ontwikkelde hij een
grote interesse in vechtsporten. Zijn wens was altijd om een oosterse vechtsport
te beoefenen. Hij ging op judo toen hij zeven was en deed dit drie jaar. Maar
deze sport lag hem niet echt en hij stopte ermee. In deze tijd deed hij ook
aan reddingszwemmen wat hij uiteindelijk zes jaar lang zou doen. Een tijd
ging voorbij waarin hij voornamelijk strechte, videos bekeek en boeken las
over uiteenlopende vechtsporten. Zijn ouders vonden het idee van een vechtsport
niet zo fijn, denkend dat hun zoon daardoor zou uitgroeien als een geweldadig
persoon. De meeste mensen die aan vechtsport doen zullen erkennen dat vechtsporten
meestal het tegenovergestelde bewerkstelligen. Dit zorgde ervoor dat hij een
tijd niet aan vechtsport deed. In de zomer van 1997 zag Jeroen een optreden
van een capoeiragroep bij hem in de buurt. Ookal werd niemand raak geschopt
herkende hij wel de potentie van de verschillende trappen. Hij raakte geïnteresseerd
door het brede scala bewegingen en vroeg informatie. Hij kreeg een kaartje
van de persoon die later zijn leraar zou worden: Araminho. Vervolgens gingen
er een paar maanden overeen. Jeroen stimuleerde zijn ouders om hem op capoeira
te laten gaan. Hij kreeg ze zover dat ze een keer meegingen om te kijken.
De les was rustig en leuk om te zien. Hij vertelde zijn ouders dat je elkaar
niet aanraakt bij capoeira (iets wat niet klopt) en ze gaven hem toestemming
om te gaan trainen. Zo begon Jeroen met capoeira in januari 1998. Later toen
zijn ouders er achter kwamen dat er wel degelijk contact was bij capoeira
lieten ze hem erop, omdat hij al wat ouder was en ze niets slechts hadden
zien gebeuren.
(Voorjaar 1998 - Rouxinol: 3de persoon van rechts met maculelê stokken
in de hand)
De Batizado
Een aantal maanden nadat Jeroen was begonnen
deed hij batizado, een evenement wat door veel capoeiragroepen wordt georganiseerd
waarbij leerlingen hun eerste graduatie krijgen. Hij behoorde in die tijd
tot de groep A.B.A.D.A. Capoeira, net als zijn leraar Araminho, die toen paars
koord had en de titel instrutor had binnen die groep. Als speciale gast was
er de toenmalige wereldkampioen van A.B.A.D.A aanwezig: professor Tucano Preto.
Jeroen speelde tijdens zijn batizado capoeira met Nó een capoeira leraar
die zich toen recent bij de groep A.B.A.D.A had aangesloten en in Frankrijk
lesgaf. Hierna ontving hij zijn eerste graduatie, een gebroken wit-geel koord.
Het evenement maakte een diepe indruk en Jeroen besloot vanaf dat moment dat
hij capoeira een grotere rol zou gaan laten spelen in zijn leven.
(Groepsfoto Batizado 1998)
De naam Rouxinol
Jeroen begon capoeira steeds leuker te vinden.
Hij probeerde zoveel mogelijk te weten te komen erover. Maar er was nog weinig
beschikbaar. Drie boeken om precies te zijn en op internet waren er in 1998
nog niet veel sites met veel informatie. Zijn ouders vonden zijn studie erg
belangrijk en daarom mocht hij niet vaak per week trainen. Omdat hij toch
veel met capoeira bezig wilde zijn, besloot hij te leren wat er te leren viel.
Behalve dat hij zijn leraar veel dingen vroeg over capoeira in het algemeen,
vroeg hij ook of hij muziek mocht lenen van hem en om de teksten daarvan.
Na een half jaar capoeira getraind te hebben begon Jeroen intensief met liedjes
leren. Hele cd’s afwerkend. Niet alleen van de groep A.B.A.D.A. capoeira
maar ook van andere capoeiragroepen zoals Cordão de Ouro. Acht maanden
nadat hij was begonnen met capoeira begon hij met het zingen van de liedjes
in de roda. Bij zijn eerste batizado had Jeroen geen bijnaam (apelido) gehad
van capoeira. De bijnaam die mensen krijgen bij capoeira, zegt meestal iets
over henzelf. Op een dag begin 1999 zat Jeroen aan tafel in het huis van zijn
leraar samen met Caroço en Neguinho, twee mensen die ook capoeira trainden
in die tijd bij de broer van Araminho: Pica pau. Het verzinnen van een bijnaam
voor Jeroen kwam ter sprake. Omdat de meeste mensen niet zo’n interesse
hadden in zingen, werd besloten dat het een naam moest zijn die zang benadrukte.
De namen Curió en Sabiá, beide zangvogels in Brazilië,
waren al gegeven aan meesters in capoeira, dus werden deze niet gekozen. Toen
werd de naam rouxinol, voorgesteld: nachtegaal. Het klonk goed en er werd
toen besloten om Jeroen de bijnaam Rouxinol te geven. Eind 1998 schreef hij
zijn eerste lied voor capoeira met de nog gebrekkige kennis van de Portugese
taal. Het zou het begin vormen van een hele reeks liederen en een verdieping
in de muzikale wereld van capoeira.
(Muziekworkshop Professor Rouxinol - 2007)
Graduaties Rouxinol
| 1998
- |
Gebroken Wit – Geel Geel Oranje Blauw Blauw – Groen Groen Groen - Paars Paars |
Koord Koord Koord Koord Koord Koord Koord |
(Batizado 1999 - Rouxinol, naast Mestre Camisa en Instrutor Araminho)
Verdere ontwikkeling
Na twee jaar in Rotterdam getraind te hebben ben ik begonnen
met het gaan bezoeken van andere groepen en diens workshops en evenementen
in binnen en buitenland (Europa). Ook begon ik meer deel te nemen aan shows
die mijn leraar op uiteenlopende locaties verzorgde. In 2002 ben ik voor het
eerst naar Brazilië gegaan om daar 2 maanden te trainen. In 2006, 2007
en 2009 weer. In 2002 ging mijn leraar een jaar naar Brazilië. Samen
met Instrutor Beto heb ik toen diens lessen voor hem waargenomen en daarmee
les ervaring opgedaan. In 2004 startte ik met kinderlessen op basisscholen
en in 2005 begon ik met het lesgeven in het sportgebouw van de Erasmus Universiteit
in Rotterdam. Naast lessen binnen mijn eigen groep: Aldeia Capoeira, heb ik
ook capoeira lessen verzorgt voor andere groepen in binnen- en buitenland.
Een deel van mijn tijd besteed ik aan het leren en schrijven van capoeira
muziek. Ook ben ik regelmatig bezig met het lezen en schrijven van capoeira
gerelateerde literatuur. Onder meer voor het blad Agogô. Op dit moment
werk ik naast mijn lessen binnen capoeira een paar jaar aan een encyclopedie
over een aantal overleden meesters van capoeira, waarvoor ik veel capoeira
meesters interview en feiten opzoek.
(Instrutor Rouxinol in 2006 samen met vele capoeira meesters in Salvador,
Bahia)
Enkele woorden over capoeira
Capoeira is voor mij een bron van onuitputtelijke
inspiratie voor mijn lichamelijke en mentale ontwikkeling. Over de jaren is
het een leidraad en een manier van denken geworden, verweven met mijn zijn.
Het stelt me in staat om mezelf op vele vlakken te overstijgen en om nieuwe
dingen in het leven te leren kennen. Omdat capoeira zoveel omvat is ze niet
volledig te beschrijven zonder dat enkele aspecten niet worden genoemd. Capoeira
is een klein universum opzich, met verschillende werelden, visies, ontwikkelingen
die allen met elkaar in verbinding staan en elkaar beïnvloeden. Het is
aan ieder individu om te kiezen in wat voor gebieden van capoeira hij of zij
zich verdiept. Mijn visie, om capoeira als geheel te benaderen, is leven vullend.
En net zoals dat gaat met het vergaren van kennis over wat voor uitgebreid
onderwerp dan ook: zodra je meer kennis hebt krijg je een groter besef van
de kennis die je nog ontbeert en het feit dat leren een eindeloos proces is.
A hoewel capoeira zich nog steeds verder ontwikkelt en veel groepen diverse
regels erop na houden, hecht ik veel waarde aan capoeira fundamenten die in
de 1ste helft van de vorige eeuw zijn opgesteld. Deze probeer ik nooit uit
het oog te verliezen binnen de nieuwe ontwikkelingen die gaande zijn. Daarnaast
is capoeira een wereld met haar eigen ethiek en vol van contradicties. Dit
leert dat er binnen capoeira niet één waarheid is, maar eerder
visies die een omschrijving en inhoud geven aan fenomenen binnen capoeira.
Capoeira is voor iedereen, maar weinig mensen zijn gemaakt voor capoeira.
Capoeira verenigt mensen op een positieve manier. Het is één
van de wegen die mensen in staat stelt om een betere
versie van zichzelf te worden. Dit omdat capoeira niet enkel een vechtsport
is geboren uit het verlangen naar de vrijheid tijdens tijden van slavernij.
Het is ook een kunst waarin het spel wat mensen spelen, hun persoonlijkheid
reflecteert en waarbij ze zichzelf tegenkomen terwijl ze met anderen een dialoog
voeren. Een dialoog met het lichaam wel te verstaan. Dit biedt een verdieping
in eigen je persoonlijkheid en die van anderen. Het stelt je in staat een
rijker inlevingsvermogen te creeëren en leert je hoeveel mogelijkheden
er wel niet zijn naar één en hetzelfde doel en hoeveel verschillende
doelen er wel niet kunnen zijn. Binnen capoeira heeft men de mogelijkheid
om uiteenlopende talenten verder te ontwikkelen op bijvoorbeeld muziekaal
of didactisch vlak, die van pas kunnen komen bij uiteenlopende situaties in
het leven. Bij capoeira is het de kunst om jezelf aan te kunnen passen zonder
je eigen identiteit te verliezen. Deze ontwikkeling van adaptievermogen is
op alle vlakken door te voeren en biedt zo doende een grote ondersteuning
bij onvoorziene gebeurtenissen of tegenslagen in het leven. Omdat capoeira
wel een begin heeft maar geen einde, biedt het een onuitputtelijke bron van
inspiratie die helpt bij het scherp houden van lichaam en geest. Daarnaast
zorgt capoeira voor energie d.m.v. muziek. Wanneer de muziek goed uitgevoerd
wordt en men in staat is deze te incorporeren, biedt het een mogelijkheid
om af te reizen naar een andere staat van zijn. En daar waar er een harmonie
ontstaat tussen goede muziek, veel ervaring en resultaten van jaren training,
is een capoeira spel te aanschouwen dat iedereen zal boeien ongeacht afkomst,
eerdere ervaring of vooroordelen. Capoeira is wie ze is. En als je begaan
bent met capoeira zelf en capoeira recht wil doen dan is haar uitdragen een
grote verantwoordelijkheid.
Meu
Destino, Meu Lugar
Auteur: Rouxinol
"Capoeira
Som que eccoa na alma
é criar veloz com calma
e buscar possibilidades
Capoeira
é maldade, é amor
é a paciencia do pescador
e ansia da liberdade
Capoeira
é a risada do palhaço
é o dificil feito facil
com graciocidade
Capoeira
é paleto de mil cores
e consolador das dores
nas horas de saudade
Capoeira
é linguagem tão manhoso
é o velho virando moço
juntador das idades
Capoeira
Cada gesto uma palavra
Espirito de cobra e cabra
é barco nas tempestades
Capoeira
Meu sonho, meu bem querer
Visão e meu jeito de ser
Fecho os olhos pra te ver
Pra poder cadêncear
No axé, dos tempos de outrora
Não tem lugar nem hora
Eu sim, e assim que eu vou jogar
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
No berimbau gunga, medio e viola
o axé dentro da roda faz meu corpo balançar
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
é retrato do passado e novidade
é luta e amizade, é andar na beira mar
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
é um mundo de mil cantos e mil lados
nasceu dos negros escravizados, é tudo que o corpo dá
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
é malandragem, mandinga e falsidade
Aumenta a capacidade, de quem está no teu mar
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
é alegria, é malicia é tristeza,
é o pobre na riqueza,
O brilho nos meus olhos
Meu destino, meu lugar"
Capoeira, capoeira
Capoeira, vou jogar
( Graduado Amoleto (radslag) & Instrutor Rouxinol
(radslag zonder handen) - Nieuwjaarsroda 2008)